Een risico-inventarisatie en -evaluatie is voor iedere organisatie een verplicht onderdeel vanuit de Arbowet, maar waarbij een algemene RI&E de grondslag legt op algemene risico in de organisatie en het toetsen van het arbobeleid in de organisatie, gaat de verdiepende RI&E dieper in op de bepaalde risico’s binnen de organisatie in, zodat na het uitvoeren van zo verdiepende RI&E een passender advies kan worden gegeven op bepaalde risico’s en daarnaast geeft het een beter inzicht in het bedrijf.
Het doel van een verdiepende RI&E is ten alle tijden de organisatie een beter inzicht te geven op verschillende arbeidsrisico’s binnen de organisatie. Hierbij enkele voorbeelden van verdiepende RI&E’s:
- Gevaarlijke stoffen
- Biologische agentia
- Fysieke belasting
- Fysische omstandigheden
- Psychosociale arbeidsomstandigheden (PSA)
- Machine veiligheid
De plan van Aanpak wat uit een verdiepende RI&E komt, is vaak ook completer en geeft gerichtere maatregelen voor de organisatie weer.
Stappenplan VERDIEPENDE RI&E
Een VERDIEPENDE RI&E opstellen
Het opzetten en uitvoeren van een verdiepende RI&E valt onder de verantwoordelijkheid van de werkgever. Deze kan er voor kiezen om de inventarisatie geheel zelf te doen, met behulp van een interne preventie medewerker of eventueel met hulp van een externe partij. Vaak is dit afhankelijk van de grote van het bedrijf en de mate van complexiteit van een de organisatie of ervoor gekozen wordt om het intern te laten oppakken of extern. Mocht er voor gekozen worden om het intern op te pakken, moet je er wel voorzorgen dat de kennis van dit onderwerp wel in huis is, zo niet dat is het advies om uit te besteden.
Plan van aanpak
Zijn alle risico’s geïnventariseerd en geëvalueerd dan is de volgende stap het opstellen van een plan van aanpak. Hierin staat beschreven welke maatregelen getroffen moeten worden en hoe deze getroffen worden. In het plan van aanpak staat minimaal beschreven:
- Welke verbeteringen de werkgever gaat doorvoeren
- Welke van deze verbeteringen het belangrijkst zijn
- Wanneer deze verbeteringen afgerond moeten zijn
- Wie verantwoordelijk wordt gehouden voor deze uitvoering
De verdiepende RI&E en het plan van aanpak moeten daarna getoetst worden door een gecertificeerde, aan het bedrijf gebonden, deskundige of door een gecertificeerde arbodienst. Er is één uitzondering op de regel voor bedrijven met minder dan 25 medewerkers. Zij hoeven de verdiepende RI&E niet verplicht te laten beoordelen door een arbo deskundige. Wel is als voorwaarde gesteld dat er gebruik gemaakt moet worden wordt van een erkend VERDIEPENDE RI&E instrument die betrekking heeft op de branche.
Op zoek naar draagvlak
Als er geen draagvlak is voor het verdiepende RI&E op de werkvloer dan wordt de verdiepende RI&E een stuk papier dat in de kast verdwijnt en waar niemand ooit meer naar kijkt. Draagvlak kan bijvoorbeeld gecreëerd worden door medewerkers te betrekken bij het proces en te luisteren naar opmerkingen van de werkvloer. Door medewerker te betrekken bij het proces, leren medewerkers bewuster te kijken naar de eigen arbeidsomstandigheden.
Daarnaast moet de persoon die de verdiepende RI&E opstelt gemotiveerd zijn om het werkproces veiliger te maken en voldoende kennis hebben van de gang van zaken binnen het bedrijf. Na het opstellen van de verdiepende RI&E en het plan van aanpak dienen deze ook uitgevoerd en nageleefd te worden. Hier ligt een belangrijke taak voor de preventie medewerker en/of de baas.
Actueel houden van VERDIEPENDE RI&E
De opgestelde Risico Inventarisatie en Evaluatie dient voortdurend te worden aangepast al naar gelang de arbeidsomstandigheden veranderen, denkend aan een nieuwe machine of een verandering in het productie proces. In een risicomanagement cyclus worden de volgende stappen doorlopen; formulieren van doelstellingen, risico’s inventariseren, risico’s evalueren, opstellen plan van aanpak, programma implementeren, resultaten meten en evalueren en dan weer opnieuw terug naar het formuleren van doelstellingen.
QA verdiepende RI&E:
- Wat kost een VERDIEPENDE RI&E?
Het eerlijke verhaal is dat er geen concrete kosten genoemd kunnen worden aan een verdiepende RI&E, dit is afhankelijk wat het doel is van de organisatie, de grote van de organisatie, hoeveel bedrijfsprocessen er zijn, wie worden er mogelijk blootgesteld aan en enzovoort.
- Wat levert een VERDIEPENDE RI&E voor mijn organisatie op?
Het belangrijkste wat een verdiepende RI&E kan bieden in je organisatie is een nog beter inzicht geven in de arbeidsrisico’s binnen je bedrijf. Daarnaast kan er gerichter gekeken worden werkprocessen en andere bedrijfsprocessen, die mogelijk een tegenstrijdig arbeidsrisico’s met zich mee brengt.
- Welke VERDIEPENDE RI&E’s zijn er?
Op verschillende onderwerpen binnen de arbowet kan er een verdiepende RI&E worden uitgevoerd denk hierbij aan:
- Psychosociale arbeidsbelasting
- Fysieke belasting (tillen, handarmtrillingen enz.)
- Beeldschermwerk
- Gevaarlijke stoffen
- Biologische agentia
- Explosieve veiligheid
- Fysische factoren (Binnenklimaat, geluid, licht, niet- of ioniserende straling, trillingen)
- Persoonlijke beschermingsmiddelen
- Bijzondere groepen
- Arbeids- rusttijden
- Veiligheidscultuur
- Brandveiligheid
- Hoe kies je het juiste VERDIEPENDE RI&E hulpmiddel?
Afhankelijk op welk gebied je een verdiepende RI&E uit wil laten voeren, heeft ieder gebied een andere aanpak/ hulpmiddel of de exacte risico’s in kaart te brengen.
- Wat gebeurt er als je geen VERDIEPENDE RI&E hebt?
Wat je met een RI&E wilt bereiken is dat je probeert om alle arbeidsrisico’s waaraan werknemers worden blootgesteld, worden vastgelegd. Wanneer een bedrijf ervoor kiest om bijvoorbeeld geen verdiepende RI&E te laten uitvoeren, dan kan het bedrijf eventuele diepliggende risico’s in een organisatie op bepaalde speerpunten missen, wat weer kan leiden tot ziekte, verzuim, ongevallen enzovoort.
- Moet ik mijn VERDIEPENDE RI&E laten toetsen?
Het is verstandig om een verdiepende RI&E te laten toetsen door een van de kerndeskundige, zodat hierbij de kwaliteit en de volledigheid van een verdiepende RI&E worden geborgd, maar het is niet verplicht om dit te laten doen.
- Hoe lang is een VERDIEPENDE RI&E geldig?
Verdiepende RI&E heeft in wezen geen geldigheidsdatum, mits je ervoor zorgt dat het document ten alle tijden actueel is. Hoe dat behaald word is aan de organisatie, maar wanneer er verandering plaatsvindt in bijvoorbeeld de productie kan dat gevolgen hebben voor je (verdiepende) RI&E. Dus mocht er iets veranderen in het bedrijf, zorg er dan ook voor dat de (verdiepende) RI&E, worden aangepast, zodat het ten alle tijden actueel blijft.
Frank Punt
Safely Consultant
